Eerste B-EPD voor daktuinsubstraat: hoe Acterra de lat legt voor een hele sector



Over Acterra
Acterra produceert onder de merknamen TerraViva® en revivA® plantsubstraten voor infrastructuur, wegenbouw en daktuinen. Het Vlaamse familiebedrijf ontwikkelde een alternatief voor primaire vulkanische producten door Vlaamse baksteenresten te verwerken tot hoogwaardige groeisubstraten. Met revivA® daktuinsubstraat toont Acterra dat lokale reststromen hoogwaardige substraten kunnen opleveren. Dat uitgangspunt ligt ook aan de basis van de B-EPD voor daktuinsubstraat, de eerste in de Benelux.
Naar het eerste B-EPD voor daktuinsubstraat
De uitdaging
Geen enkele vergelijkbare producent had een B-EPD. Bij Europese aanbestedingen werd dit steeds vaker gevraagd. Acterra wilde meetbaar maken wat ze al jaren deden: lokaal en duurzaam produceren.
De oplossing
Een tandempartnerschap tussen Mantis (LCA-expertise) en COPRO (normerings- en B-EPD-kennis) om van dataverzameling tot FOD-goedkeuring te komen.
Onze aanpak
Systematische analyse van productieprocessen, doorrekenen van variabele grondstoffen, navigeren door het strenge Belgische B-EPD-kader met 29 parameters.
Het resultaat
De eerste B-EPD in de sector binnen 12 maanden. Intern inzicht in energie-efficiëntie per machine. Stevig fundament voor toekomstige B-EPD’s en terugname-garanties.


Over dit project
Acterra x Mantis x COPRO
Wanneer je als enige in je sector een milieuprestatieverklaring volgens het Belgische EPD-programma (Environmental Product Declaration) kan voorleggen, ben je per definitie koploper. Acterra, producent van plantsubstraten voor daktuinen en groendaken, zet met deze milieuprestatieverklaring/B-EPD een nieuwe standaard. Lokale grondstoffen en jarenlange procesoptimalisatie krijgen eindelijk een objectieve, wetenschappelijke onderbouwing.
De weg ernaartoe? Een driehoekssamenwerking waarbij Acterra de productdata leverde, Mantis de LCA-expertise inbracht en COPRO de normerings- en B-EPD kennis waarborgde. Het resultaat: een volledig geverifieerde B-EPD.
De uitdaging
Een sector zonder kader voor milieuprestaties
De wereld van daktuinsubstraten opereerde jarenlang zonder objectieve milieumeetlat. Producenten maakten claims over duurzaamheid, maar niemand kon die hard maken. Voor Acterra, dat bewust koos voor lokale grondstoffen in plaats van geïmporteerde vulkanische materialen, was het tijd om die keuze meetbaar te maken.Toen een Europese aanbesteding voor het eerst expliciet om een Environmental Product Declaration vroeg, greep Acterra die kans. Het bedrijf stond voor een keuze: de opdracht laten schieten of als eerste in de sector het B-EPD-traject aangaan.
Het Belgische B-EPD-traject
Het Belgische B-EPD-programma stelt meer diepgaande eisen aan milieuprestatieverklaringen dan sommige buurlanden. Bijvoorbeeld, modules A4 en A5 (transport naar de werf en installatie) zijn hier verplicht, in Frankrijk en Duitsland niet. Voor Acterra betekende dit extra complexiteit. Maar ook een kans. Een B-EPD volgens de strengste normen zou hen niet alleen vandaag onderscheiden, maar ook voorbereiden op toekomstige Europese harmonisatie.


“We hadden op voorhand schrik voor de administratieve molen, maar achteraf bleek die vrees onterecht. Het hele verificatieproces verliep heel vlot en efficiënt.”


De oplossing
Complementaire expertise in milieuprestatieverklaringen (EPD)
Acterra koos voor een sterke tandem: Mantis Consulting voor de technische LCA-berekeningen, COPRO voor de normerings- en B-EPD-kennis.
De rolverdeling was helder vanaf dag één:
Acterra documenteerde productieprocessen en leverde energiedata per machine
Mantis modelleerde de levenscyclusanalyse en beantwoordde technische vragen van de FOD.
COPRO bewaakte de regelgeving en bereidde de audit voor
Geen dubbel werk, geen miscommunicatie, geen stilstanden.
“De tandem Mantis-COPRO maakte het verschil. Samen zorgden ze ervoor dat we nooit vast kwamen te zitten in technische details of procedurele valkuilen. Voor volgende B-EPD’s zou ik precies dezelfde aanpak kiezen.”
De resultaten



Wat is de CO2-Prestatieladder?
- TeamgeestSamenwerken aan projecten die ertoe doen
- BijlerenVoorop blijven in een evoluerend vakgebied.
- DoorgroeienMeer expertise, meer verantwoordelijkheid.
experiences
courses
die je ondersteunen
trajecten



Onze aanpak
In 4 fasen naar een geverifieerd B-EPD
Energieverbruik per machine, transportafstanden, grondstoffensamenstelling. Alles werd gedocumenteerd, gewogen, doorgerekend.
Mantis vertaalde de ruwe data naar een levenscyclusanalyse volgens ISO 14040. Van grondstofwinning tot eindgebruik, elke milieu-impact werd gekwantificeerd.
Auditor Vinçotte controleerde de berekeningen en methodologie. COPRO coördineerde dit proces en zorgde dat alle documentatie klopte.
De Federale Overheidsdienst stelde aanvullende vragen. Mantis leverde de technische antwoorden, COPRO de procedurele context.
“Een heel vlotte samenwerking tussen de drie partijen. Mantis bracht de LCA-kennis, wij over regelgeving. Daardoor vulden we elkaar perfect aan.”


De resultaten
Eerste B-EPD opent deuren en geeft inzichten
Voorsprong bij aanbestedingen. Bij Europese aanbestedingen waar een EPD gevraagd wordt, is Acterra de enige die kan leveren. Een troef die zwaarder weegt naarmate duurzaamheidseisen strenger worden.
Interne procesoptimalisatie. De initiële dataverzameling dwong Acterra om elk aspect van de productie te analyseren. Energieverbruik per machine, rendement per proces – alles ligt nu zwart op wit vast.
Fundament voor opschaling. De methodologie is nu vastgelegd. Voor nieuwe producten kan het B-EPD-traject nu sneller en efficiënter doorlopen worden. Een tweede B-EPD staat al gepland.
Verificatie van duurzaamheidsclaims. Jarenlang beweerde Acterra dat lokale baksteenresten beter scoren dan geïmporteerde vulkanische materialen. Nu hebben ze het bewijs.


Van eiland naar ecosysteem
Acterra ontwikkelt momenteel een terugname-garantie voor complete daktuinconstructies. Klanten krijgen de zekerheid dat het substraat na afloop van de levenscyclus wordt teruggenomen en opnieuw verwerkt. Het B-EPD ondersteunt deze circulaire ambitie met harde milieucijfers.
Om klanten te helpen een onderbouwde keuze te maken, werkt het bedrijf aan meerdere B-EPD’s voor verschillende substraat types. Zo kunnen klanten straks kiezen op basis van specifieke milieuprestaties per toepassing.
“Het project is al voor de helft geslaagd wanneer je met een duurzaam product aan de slag kan en een klant hebt met een duidelijke visie. Zo konden we werken zoals we dat graag doen, hands-on en doelgericht.”


Klaar voor de milieuprestatieslag in jouw sector?
Ondernemingen die nu al het B-EPD-traject doorlopen, bouwen een concurrentiële voorsprong op en leren hun processen optimaliseren.
Versterk je concurrentiepositie met een B-EPD
Technische LCA-expertise + B-EPD-kennis = jouw concurrentievoordeel.


